Aktualności
Kompozytor oświecony. Poznaj Jeana-Philippe’a Rameau
2025-04-09
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Kompozytor, klawesynista, wizjoner
„Niech żyje Rameau! Precz z Gluckiem” – krzyknął entuzjastycznie Claude Debussy po obejrzeniu spektaklu La Guirlande. Uznawany za największego muzyka doby francuskiego oświecenia, Rameau zdominował scenę Académie royale de musique (Opéra de Paris) na ponad 50 lat, a jego utwory klawesynowe cieszyły się wielką popularnością przez cały XVIII wiek. W repertuarze operowym zadebiutował dopiero w wieku 50 lat, natychmiast podbijając serca publiczności. Zgromadził wokół swojej twórczości wielu zwolenników, ale też przeciwników, między którymi wybuchł zajadły konflikt zapamiętany przez historię jako spór lullystów z ramistami.
Rameau był i pozostaje złożoną postacią: któryż to kompozytor, wzbudzając tak wiele polemik, był jednocześnie tak często grany i naśladowany za życia? Któryż napisał tyle artykułów i dzieł teoretycznych, dzięki którym zyskał tak wielką sławę jako teoretyk i człowiek nauki, że w efekcie przestano dostrzegać w nim muzyka?
Fragment książki
Newton harmonii
Za szczytowe osiągnięcie Rameau uznaje się jednak nie jego kompozycje, a dokonania na polu teorii muzyki. W licznych traktatach prezentował nowoczesne podejście do harmonii, przyczyniając się do kształtowania raczkującego systemu dur-moll, który później zdominował muzykę europejską. Opublikowany w 1722 roku przełomowy „Traktat o harmonii” wywołał reakcje nie tylko w środowisku muzycznym, ale także wśród pisarzy i filozofów. Rameau, w duchu oświeceniowych postulatów, poszukiwał reguł rządzących sztuką kompozycji – u podstaw muzyki odnalazł matematykę, ogłaszając pierwszeństwo harmonii względem melodii. Jego teorie stały się nieodzowną częścią kanonu nauki o muzyce i dzisiaj wydają się oczywiste.
Osobiście i na wskroś
Christophe Rousset, dyrygent, klawesynista i muzykolog o międzynarodowej renomie, stworzył rentgenowski portret Jeana-Philippe’a Rameau. Jego monografia to nie tylko życiorys w pigułce, ale także studium osobowości i twórczości francuskiego kompozytora. Miłośników opery ucieszą opisy dzieł scenicznych, stanowiące cenną bazę informacji. Autor patrzy na bohatera swojej książki z unikatowej perspektywy, bowiem – ze względu na swoją profesję a także specjalizację w muzyce dawnej i operze – doskonale wyczuwa konteksty konieczne do zmierzenia się z monografią kompozytora formatu Rameau. Książka Rousseta to przede wszystkim spojrzenie praktyka obeznanego z twórczością kompozytora, bliskie i osobiste podejście do tematu, a także nieukrywana fascynacja bohaterem.
Rameau to już dwudziesta pierwsza książka z serii Małe Monografie Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, przybliżającej sylwetki zarówno znanych, jak i tych mniej popularnych kompozytorów. Premierową publikację można znaleźć w stacjonarnej księgarni PWM, księgarniach internetowych: pwm.sklep.pl empik.com, alenuty.pl, liber.pl oraz dobrych księgarniach muzycznych w całym kraju.
O autorze:
Christophe Rousset – francuski klawesynista, dyrygent i muzykolog, którego największą pasją są opera i muzyka dawna. Jest założycielem grupy muzycznej Les Talens Lyriques, której nazwa podchodzi od podtytułu jednej z oper Jeana-Phillipe’a Rameau Święto bogini Hebe. Rousset z zespołem wykonuje na całym świecie muzykę od wczesnego baroku do początków romantyzmu, popularyzując również mniej znane utwory i niesłusznie zapomnianych kompozytorów. Jako klawesynista prowadzi od wielu lat kursy mistrzowskie oraz nagrywa płyty. Jego wydawnictwa z muzyką klawesynową są uznawane za wzorcowe. Jest autorem artykułów i wydań krytycznych, a także monografii poświęconej François Couperinowi.
Najczęściej czytane:
W niedzielny poranek 21 grudnia, chwilę przed godziną dziewiątą, z Krakowa wyruszył Pociąg Wypełniony Muzyką, inaugurując ogólnopolską akcję Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Jubileuszowy pociąg zakończył w wielkim stylu całoroczne obchody 80-lecia oficyny.
Od osiemdziesięciu lat Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej na świecie. Jubileuszowy rok 2025 obfitował w huczne wydarzenia, premiery i projekty realizowane zarówno w kraju, jak i za granicą. Od nowych publikacji nutowych i książkowych, przez wydawnictwa płytowe i zasoby cyfrowe, po koncerty, edukację i międzynarodowe współprace – PWM z dumą podsumowuje dwanaście miesięcy intensywnej działalności.
Z początkiem nowego roku Polskie Wydawnictwo Muzyczne rozpocznie kolejny etap dynamicznego rozwoju, przenosząc swoje krakowskie biuro, mieszczące się od 1952 roku przy alei Krasińskiego 11a, do tymczasowego budynku K1, potocznie nazywanego „Błękitkiem” i znajdującego się przy alei Pokoju 1 (obok Ronda Grzegórzeckiego). W związku z planowanymi pracami księgarnia stacjonarna przy alei Krasińskiego 11a zostanie 23 grudnia czasowo zamknięta. Zachęcamy do zapoznania się z ofertą świątecznej wyprzedaży, która potrwa w księgarni przy alei Krasińskiego 11a od 19 do 23 grudnia. To znakomita okazja by skorzystać z wyjątkowych – bo sięgających 70%! – rabatów!
Nieukończony Koncert fortepianowy, niewydany mazurek, zniszczone Concertino... Kompozytorskie szkice Karola Szymanowskiego to cenne źródło dla muzykologów badających jego język muzyczny i proces twórczy – ale czy jest dla nich miejsce także w życiu koncertowym? W tej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się nie pojedynczemu dziełu, lecz zbiorowi utworów – niedokończonych, nieznanych oraz zrekonstruowanych.
24 preludia i improwizacje na fortepian Piotra Orzechowskiego (aka Pianohooligan) to najnowsza publikacja nutowa Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, przeznaczona dla średniozaawansowanych i zaawansowanych wykonawców. Zawarty w niej cykl utworów to zapis solowej praktyki improwizacyjnej oryginalnego i bezkompromisowego kompozytora oraz pianisty–wirtuoza.
Wielki finał Jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego! W Centrum św. Jana w Gdańsku (ul. Świętojańska 50) w przedświąteczną niedzielę, 21 grudnia o godzinie 20.00, wystąpią Adam Bałdych (skrzypce renesansowe) i Michał Górczyński (klarnet kontrabasowy) oraz Ensemble Peregrina w składzie: Agnieszka Budzińska-Bennett (śpiew i harfa), Hanna Järveläinen (śpiew), Eve Kopli (śpiew) i Karin Weston (śpiew). W programie wieczoru zabrzmią kompozycje zainspirowane najcenniejszymi rękopisami średniowiecznej muzyki polskiej w niezwykłej jazzowej reinterpretacji. Koncert stanowi uroczyste zwieńczenie wyjątkowej podróży specjalnego Pociągu Wypełnionego Muzyką.
Wsiądź do najbardziej muzycznego pociągu w Polsce! 21 grudnia 2025 ze stacji Kraków Główny odjedzie jubileuszowy Pociąg Wypełniony Muzyką. Na pokład zaprasza Polskie Wydawnictwo Muzyczne, które w tym roku świętuje 80-lecie swojej działalności.
Polska muzyka współczesna to żywe świadectwo budowania kulturalnego dziedzictwa, twórczość różnorodna, ciekawa, innowacyjna, niezwykle potrzebna w rozwoju estetycznym najmłodszych i wartościowa w poszerzaniu muzycznych horyzontów. Dlatego Polskie Wydawnictwo Muzyczne w roku 80-lecia istnienia postanowiło zainicjować nową serię nutową – „Kompozytorzy Młodym”.
Liryka wokalna Zygmunta Mycielskiego - kompozytora, pisarza i intelektualisty, napisana do wierszy między innymi Cypriana Kamila Norwida, Jarosława Iwaszkiewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta po raz pierwszy w komplecie, na dwóch płytach. Pieśni wykonują: Joanna Freszel, Bartłomiej Kominek, Tomasz Konieczny i Lech Napierała. Od dziś album dostępny jest w serwisach streamingowych i w najlepszych sklepach muzycznych.
Cykl, w którym zaglądamy do pracowni kompozytorów związanych z naszym Wydawcnictwem i sprawdzamy, co trzymają na swoich biurkach, zamyka jedna z najważniejszych postaci polskiej muzyki — Elżbieta Sikora. Kompozytorka tworzy muzykę elektroakustyczną, symfoniczną, kameralną, instrumentalną, wokalno-instrumentalną, filmową, teatralną, baletową, a także operową. Jej utwory były wykonywane na wielu prestiżowych festiwalach w Polsce i za granicą.
