Aktualności
Karol Szymanowski bohaterem słuchowiska w reżyserii Mateusza Pakuły. Premiera radiowa już w czerwcu.
2025-05-26
Fascynujący bohater, śmiała koncepcja, wreszcie znakomita obsada aktorska – Król Narcyz to nieszablonowy format opowieści o najsłynniejszym kompozytorze muzyki polskiej początków XX wieku. Wspólna produkcja Polskiego Wydawnictwa Muzycznego i Radia Kraków zgromadziła cenionych realizatorów i aktorów teatralnych, którzy wykreowali świat Karola Szymanowskiego oraz jego bliskich. Emisja na antenie Radia Kraków w kolejne poniedziałki o godzinie 21.05, począwszy od 2 czerwca br.
Objęcie ogromu i wielowątkowości postaci Szymanowskiego w zaledwie pięciu radiowych odcinkach to nie lada wyzwanie. Podjął się go Mateusz Pakuła – uznany i wielokrotnie nagradzany pisarz, reżyser, autor kilkudziesięciu sztuk teatralnych, dramaturg, adaptator i twórca słuchowisk radiowych. Jego realizacja teatralna wyreżyserowana na podstawie własnej książki Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję została okrzyknięta najważniejszym spektaklem ostatnich sezonów i zdobyła do tej pory dwadzieścia pięć nagród – zespołowych i indywidualnych.
Pięć światów Karola Szymanowskiego
Inspiracją i tekstem źródłowym słuchowiska stał się dla Pakuły Uwodziciel. Rzecz o Karolu Szymanowskim – głośna książka Danuty Gwizdalanki, wydana przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w 2021 roku. Narrację skonstruował wokół pięciu tematów – pięciu światów kompozytora, znamiennych dla pełnego ukazania obrazu autora Króla Rogera. Król Narcyz to opowieść o muzyce, ale przede wszystkim o życiu Szymanowskiego. W radiowej opowieści otaczają go bliscy i przyjaciele, fanki i kochankowie, znajomi z Zakopanego. A wśród nich odnaleźć można największe postaci polskiej kultury: Witkacy, Iwaszkiewicz, Chwistek, Boy-Żeleński, Makuszyński.
Tytuł słuchowiska to ukłon w kierunku skomponowanego przez Szymanowskiego w 1915 roku Narcyza, należącego do zbioru Mity. Utwór wywarł silny wpływ na Pakule, towarzysząc mu podczas poznawania kompozytora i tworzenia scenariusza. Reżyser wspomina, że to właśnie w nim widzi esencję muzyki Szymanowskiego. Dzieło odnalazło się także w warstwie muzycznej słuchowiska, za którą odpowiedzialny jest Antonis Skolias – związany z teatrem kompozytor i producent muzyczny. Wykorzystując i przetwarzając utwory Szymanowskiego – w całościach, jak i we fragmentach – stworzył organiczne tło dla rozgrywającej się akcji.
Na wyróżnienie zasługuje obsada słuchowiska. W pięciu fabularyzowanych odcinkach zabrzmią głosy aż 16 aktorów wcielających się w historyczne postacie związane z Szymanowskim. W roli tytułowej wystąpi Szymon Czacki – aktor Narodowego Starego Teatru. Towarzyszyć mu będą aktorki i aktorzy Narodowego Starego Teatru, Teatru im. Słowackiego, Teatru Ludowego. Na antenę radiową powróci po ośmiu latach nieobecności Jan Peszek – w roli bliskiego Szymanowskiemu Jarosława Iwaszkiewicza będącego jednocześnie narratorem dzieła.
Na początku była książka
W publikacji Uwodziciel Danuta Gwizdalanka z detektywistycznym zacięciem przygląda się Szymanowskiemu. Sięga po bogatą korespondencję, liczne wspomnienia, dokumenty z epoki. Twórcę Harnasi przedstawia bez brązowienia, pokazując jego pełnokrwistość. Pisze o człowieku z wadami i zaletami, problemami i sukcesami, namiętnościami i antypatiami. Z książki wyłania się obraz człowieka świadomego swego geniuszu, przygniecionego tym, że wyprzedza swą epokę, wewnętrznie rozdartego zarówno ze względu na swą homoseksualność, jak i życie na krawędzi w bohemicznych miazmatach, kapryśnego i o niedopartym uroku równocześnie. Był kochany i wielbiony, lecz zawsze czuł niedosyt adoracji, ciągle skarżył się na swoje zdrowie i brak pieniędzy, a rozrzutnie szafował jednym i drugim.
KRÓL NARCYZ. SŁUCHOWISKO O KAROLU SZYMANOWSKIM NA PODSTAWIE KSIĄŻKI DANUTY GWIZDALANKI UWODZICIEL.
Scenariusz i reżyseria: Mateusz Pakuła
Adaptacje muzyczne i produkcja muzyczna: Antonis Skolias
W słuchowisku wystąpili:
SZYMANOWSKI – Szymon Czacki
IWASZKIEWICZ – Jan Peszek
WITKACY – Michał Majnicz
MAMUSIA – Anna Tomaszewska
KOCHANEK 1 (EDEK) – Łukasz Stawarczyk
KOCHANEK 2 (CUVELIER) – Piotr Franasowicz
KOCHANEK 3 (SPIESS) – Maciej Półtorak
GĄSIENICA-ROJ – Zuzanna Skolias-Pakuła
STRYJEŃSKA – Katarzyna Zawiślak-Dolny
CHWISTEK – Roman Gancarczyk
BOY – Piotr Pilitowski
KORNEL MAKUSZYŃSKI – Mateusz Janicki
SIOSTRZENICA – Anna Paruszyńska-Czacka
RUBINSTEIN – Daniel Malchar
ALINA – Wanda Skorny-Roszkowska
LEONIA – Martyna Krzysztofik
Realizacja radiowa: Grzegorz Dąbek
Opieka redakcyjna: Justyna Nowicka
Gdzie i kiedy słuchać? Na antenie Radia Kraków w każdy poniedziałek czerwca o godzinie 21.05.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Najczęściej czytane:
Z początkiem nowego roku Polskie Wydawnictwo Muzyczne rozpocznie kolejny etap dynamicznego rozwoju, przenosząc swoje krakowskie biuro, mieszczące się od 1952 roku przy alei Krasińskiego 11a, do tymczasowego budynku K1, potocznie nazywanego „Błękitkiem” i znajdującego się przy alei Pokoju 1 (obok Ronda Grzegórzeckiego). W związku z planowanymi pracami księgarnia stacjonarna przy alei Krasińskiego 11a zostanie 23 grudnia czasowo zamknięta. Zachęcamy do zapoznania się z ofertą świątecznej wyprzedaży, która potrwa w księgarni przy alei Krasińskiego 11a od 19 do 23 grudnia. To znakomita okazja by skorzystać z wyjątkowych – bo sięgających 70%! – rabatów!
Nieukończony Koncert fortepianowy, niewydany mazurek, zniszczone Concertino... Kompozytorskie szkice Karola Szymanowskiego to cenne źródło dla muzykologów badających jego język muzyczny i proces twórczy – ale czy jest dla nich miejsce także w życiu koncertowym? W tej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się nie pojedynczemu dziełu, lecz zbiorowi utworów – niedokończonych, nieznanych oraz zrekonstruowanych.
24 preludia i improwizacje na fortepian Piotra Orzechowskiego (aka Pianohooligan) to najnowsza publikacja nutowa Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, przeznaczona dla średniozaawansowanych i zaawansowanych wykonawców. Zawarty w niej cykl utworów to zapis solowej praktyki improwizacyjnej oryginalnego i bezkompromisowego kompozytora oraz pianisty–wirtuoza.
Wielki finał Jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego! W Centrum św. Jana w Gdańsku (ul. Świętojańska 50) w przedświąteczną niedzielę, 21 grudnia o godzinie 20.00, wystąpią Adam Bałdych (skrzypce renesansowe) i Michał Górczyński (klarnet kontrabasowy) oraz Ensemble Peregrina w składzie: Agnieszka Budzińska-Bennett (śpiew i harfa), Hanna Järveläinen (śpiew), Eve Kopli (śpiew) i Karin Weston (śpiew). W programie wieczoru zabrzmią kompozycje zainspirowane najcenniejszymi rękopisami średniowiecznej muzyki polskiej w niezwykłej jazzowej reinterpretacji. Koncert stanowi uroczyste zwieńczenie wyjątkowej podróży specjalnego Pociągu Wypełnionego Muzyką.
Wsiądź do najbardziej muzycznego pociągu w Polsce! 21 grudnia 2025 ze stacji Kraków Główny odjedzie jubileuszowy Pociąg Wypełniony Muzyką. Na pokład zaprasza Polskie Wydawnictwo Muzyczne, które w tym roku świętuje 80-lecie swojej działalności.
Polska muzyka współczesna to żywe świadectwo budowania kulturalnego dziedzictwa, twórczość różnorodna, ciekawa, innowacyjna, niezwykle potrzebna w rozwoju estetycznym najmłodszych i wartościowa w poszerzaniu muzycznych horyzontów. Dlatego Polskie Wydawnictwo Muzyczne w roku 80-lecia istnienia postanowiło zainicjować nową serię nutową – „Kompozytorzy Młodym”.
Liryka wokalna Zygmunta Mycielskiego - kompozytora, pisarza i intelektualisty, napisana do wierszy między innymi Cypriana Kamila Norwida, Jarosława Iwaszkiewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta po raz pierwszy w komplecie, na dwóch płytach. Pieśni wykonują: Joanna Freszel, Bartłomiej Kominek, Tomasz Konieczny i Lech Napierała. Od dziś album dostępny jest w serwisach streamingowych i w najlepszych sklepach muzycznych.
Cykl, w którym zaglądamy do pracowni kompozytorów związanych z naszym Wydawcnictwem i sprawdzamy, co trzymają na swoich biurkach, zamyka jedna z najważniejszych postaci polskiej muzyki — Elżbieta Sikora. Kompozytorka tworzy muzykę elektroakustyczną, symfoniczną, kameralną, instrumentalną, wokalno-instrumentalną, filmową, teatralną, baletową, a także operową. Jej utwory były wykonywane na wielu prestiżowych festiwalach w Polsce i za granicą.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne przedstawiło swoją działalność podczas konferencji Instytutu Polskiego w Rzymie pt. „Musica e Memoria: 1945-2025. Tra reminiscenze e nuove prospettive/Muzyka i pamięć 1945-2025. Reminiscencje i nowe perspektywy”.
Dziś, 2 grudnia, rozpoczyna się osiemnasta odsłona jednego z najbardziej prestiżowych europejskich konkursów dyrygenckich: Donatella Flick – London Symphony Orchestra Conducting Competition. W bogatym przekroju repertuarowym jako utwór obowiązkowy znalazł się także Koncert na orkiestrę smyczkową Grażyny Bacewicz.
